İstanbul Araştırmaları Enstitüsü'nden tarihe ışık tutan bir proje: İstanbul'un Constantinopolis olarak kuruluşunun 1700. yılı uluslararası bir sempozyumla kutlanıyor

7-8 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilecek olan aktiflikte kentin tarih sahnesindeki rolü geniş bir bakış açısıyla ele alınacak.

Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (İAE) ve Pera Müzesi, dünya tarihinin dönüm noktalarından biri olan İstanbul’un Constantinopolis olarak kuruluşunun 1700. yıl dönümünü memleketler arası bir sempozyum ile kutluyor. 7-8 Kasım tarihlerinde gerçekleşecek “324: Constantinus’un Seçimi ve Yeni Roma’nın Kuruluşu” başlıklı sempozyum, Constantinopolis’in kuruluşunu çok istikametli bir perspektifle ele alıyor.

Büyük Constantinus’un Vizyonu: Yeni Bir Başkent

Büyük Constantinus’un, 324 yılında mütevazı Byzantion kentini yeni imparatorluk başşehri yapma kararı hem Roma İmparatorluğu’nun hem de dünya tarihinin seyrini değiştirdi. Akademisyenler Brigitte Pitarakis ve Paul Magdalino'nun idaresinde gerçekleşecek sempozyum, iştirakçilerine tarihi, arkeolojik ve kültürel açıdan geniş bir çerçeve sunarak Büyük Constantinus’un Byzantion’u neden yeni başşehir olarak seçtiğini, bu seçimin ideolojik ve kültürel tesirlerini, yeni başşehrin yerleşim planını, kentin geç Roma devrindeki değerini disiplinlerarası bir yaklaşımla mercek altına alıyor. 

Constantinus’un seçiminin arkasındaki nedenler ve bilhassa mütevazı bir yerleşim olan Byzantion’un nasıl bir imparatorluk başşehrine dönüştüğü, sempozyumun temel soruları ortasında yer alıyor. Bununla birlikte Tetrarşi Dönemi'nde yeni kentlerin inşası, Roma kentlerinin estetiği ve İskenderiye'nin kültürel tesiri üzere başlıklar da sempozyumun odaklandığı mevzular ortasında öne çıkıyor.

Constantinopolis’in Yükselişi: Ticaret, Servet ve İmparatorluk

Sempozyum, Byzantion’dan Constantinopolis’e geçişin ardındaki dinamikleri ve dördüncü yüzyılda Doğu Akdeniz’deki ticaretin başşehir üzerindeki tesirlerini de ele alıyor. Constantinopolis’e yapılan servet akışları, Marmara bölgesindeki imparatorluk darphaneleri ve bu periyotta üretilen sikkeler üzere başlıklar da oturumların odak noktaları ortasında yer alıyor. Ayrıyeten, Küçükçekmece, İzmit ve İznik'te yapılan hafriyatlarda elde edilen bulgular, kentin kuruluşuna yeni perspektifler kazandırıyor.

Constantinus ve Hıristiyanlık: İnanç ve İmparatorluk Arasında

Sempozyumun bir öbür değerli konusu ise Constantinus’un Hıristiyanlıkla olan bağlantısı ve inanç tercihinin imparatorluk üzerindeki tesiri. Bu kapsamda, Constantinus’un Apollon ile kurduğu ayrıcalıklı ilgi ve Hıristiyanlığı benimseyişinin yarattığı ikilem de sempozyumda tartışılacak hususlar ortasında yer alıyor.

Program:

7 Kasım Perşembe

10.00–10.20      Karşılama ve Sunuş

Baha Tanman, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü

Sempozyum Çerçevesi

Paul Magdalino, St Andrews Üniversitesi

Brigitte Pitarakis, CNRS (Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi), Paris

Birinci Oturum: Constantinus’un Yeni Başkenti: Tasarıdan Gerçeğe

Oturum Başkanı: Nevra Necipoğlu, Boğaziçi Üniversitesi 

10.20–11.10      Açılış Konuşması

Paul Magdalino, Byzantion’dan Constantinopolis’e

11.10–11.40      Bryan Ward-Perkins, Constantinus Yeni Kentini Neden Byzantion’da Kurdu?

11.40–12.00      Soru–Cevap

12.00–12.20      Kahve Arası

12.20–12.50      Efthymios Rizos, Tetrarklar Vaktinde İnşa Edilen Yeni Kentler Bize Constantinus’un Yeni Roma’sı Hakkında Ne Söyleyebilir?

12.50–13.20      Sylvain Destephen (Çevrimiçi Sunum), Byzantion ve Constantinus Öncesinde İmparatorlar

13.20–13.40      Soru–Cevap

İkinci Oturum: Bağlam ve Kıyas

Oturum Başkanı: Alessandra Ricci, Koç Üniversitesi 

15.00–15.30      James Crow, Hadrianus Su Kemeri ve Yeni Constantinopolis Kenti. Bitmeyen Bir Öykü 

15.30–16.00      Anastasios Tantsis, Dördüncü Yüzyılda Thessalonike: Kentin İmajı ve Önemi

16.00–16.30      Tuna Şare Ağtürk, Nikomedeia: Constantinopolis’in Büyükannesi

16.30-16.50       Soru–Cevap

16.50-17.10       Kahve Arası

17.10–17.40      Hüseyin Sami Öztürk, Nikomedeia ve Nikaia’dan II. Constantinus, II. Constantius ve Constans Periyotlarına Tarihli Mil Taşları

17.40–18.10      Mantha Zarmakoupi, Tetrarşinin Roma Dünyasında Kentsel Alan Estetiği

18.10–18.40      Elena Boeck, Troya Mirası ve İmparatorluk Yazgıları: Constantinopolis ve Roma

18.40–19.00      Soru–Cevap

8 Kasım Cuma

Üçüncü Oturum: Toplum, Sikkeler ve Ticaret

Oturum Liderleri: Yavuz Selim Güler, Pera Müzesi ve Ivana Jevtić, Koç Üniversitesi

10.00–10.30      Brigitte Pitarakis, Constantinus’un Kenti: Bir Erkeğin Dünyası mı?

10.30–11.00      Oğuz Tekin, Geç Üçüncü Yüzyıl ve Tetrarşi Periyodunun Düzensizlik Sikkeleri

11.00–11.30      Cécile Morrisson, Constantinus’un 324 Öncesi ve Sonrasındaki Dinî İkonografisi: Sikke Bulguları

11.30–11.50      Soru–Cevap

11.50–12.10      Kahve Arası

12.10–12.40      Dominique Pieri, Constantinopolis’in Doğuşu: Doğu’nun Ticari Devrimi

12.40–13.10      Alkiviadis Ginalis, Dördüncü Yüzyılda Constantinopolis’in Besin Tedariki, Deniz İrtibatı ve Bunların Kentsel Gelişime Etkileri

13.10–13.30      Soru–Cevap

Dördüncü Oturum: Kentsel Arkeoloji

Oturum Başkanı: Günder Varinlioğlu, Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi 

15.00–15.30      Arne Effenberger, Byzas ve İmparator Septimius Severus Surları’nın Güzergâhları

15.30–16.00      Neslihan Asutay-Effenberger, Constantinus Kara Surları Güzergâhını Yine Ele Almak

16.00–16.30      Emrah Kahraman ve Emir Son, İstanbul Arkeoloji Müzelerinin Zeytinburnu Mozaikleri Kazısı 

16.30–16.50      Soru–Cevap

16.50–17.10      Kahve Arası

17.10–17.40      Batu Bayülgen, Constantinopolis’in III. ve V. Bölgelerinde İki Anıtsal Duvar: Constantinus Öncesi Surlar ve Limanlar Üzerine Birtakım Gözlemler

17.40–18.30      Rahmi Asal, Sultanahmet’ten Bathonea’ya, Kadıköy’den Aydos’a İstanbul’un Dördüncü Yüzyılı 

Kapanış

18.30–19.00     Sonuçlar ve Öneriler

                        Alessandra Ricci idaresinde açık tartışma

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı